Τι είναι το κολλαγόνο;
Το κολλαγόνο είναι μία πρωτείνη, με χαρακτηριστική ιδιότητα αυτή της ελαστικότητας.
Ποιά είναι η δράση του στις αρθρώσεις;
Βοηθά κυρίως στην ελαστικότητα του χόνδρου. Ο χόνδρος είναι η λεία και στιλπνή επιφάνεια που βοηθά στη σωστή κίνηση της άρθρωσης, με πολύ χαμηλό συντελεστή τριβής ανάμεσα στα οστά που κινούνται.
Πότε παθαίνει βλάβη ο χόνδρος;
Μπορεί να συμβεί είτε μετά από τραυματισμό, είτε από διαταραχή της αγγείωσης του οστού είτε σαν αποτέλεσμα της γήρανσής του με πρόδρομο στάδιο τη μεταβολή της σύστασης του αρθρικού υγρού.
Τί είναι το αρθρικό υγρό;
Το αρθρικό υγρό είναι αυτό που λιπαίνει τον αρθρικό χόνδρο, αυξάνοντας την ικανότητά του να δουλεύει σαν ένας μηχανισμός που απορροφά τη μηχανική καταπόνηση. Στη μέση ηλικία το αρθρικό υγρό αρχίζει να χάνει τη φυσιολογική του αναλογική μορφή και να γίνεται πιο ‘αραιό’. Αυτό έχει σαν συνέπεια ο χόνδρος να καταπονείται και να αρχίσει να εμφανίζει ‘ρωγμές.’ Σημαντικό ρόλο στη διαδικασία αυτή, παίζει μία ουσία που ονομάζεται Ιντερλευκίνη 1 (IL-1).
Πώς βοηθά το κολλαγόνο στις περιπτώσεις αυτές;
Πρακτικά βοηθά στην βελτίωση του πόνου και στην ανάπλαση του χόνδρου και του συνδετικού ιστού που περιβάλλει την άρθρωση.
Πώς γίνεται η λήψη του;
Είτε με πόσιμη μορφή είτε με ενέσεις μέσα στην άρθρωση που πάσχει.
Πώς διαλέγουμε τη θεραπεία;
Αυτό εξαρτάται από το τύπο της βλάβης, την ηλικία , το σωματικό βάρος, την άρθρωση, το ειδικό νόσημα που μπορεί να συνυπάρχει (πχ διαβήτης, ρευματοειδής αρθρίτιδα κ.ά), και αν υπάρχει διαταραχή στον μηχανικό άξονα του σκέλους (πχ γόνατο που έχει παραμορφωθεί)
Πότε δεν θα βοηθήσει η θεραπεία με το κολλαγόνο;
Στις περιπτώσεις με αρθρίτιδες τελικού σταδίου και ειδικά με παραμορφώσεις του μηχανικού άξονα του σκέλους η θεραπεία με κολλαγόνο δεν έχει θέση.
Η θεραπεία με την ενέσιμη μορφή είναι καλύτερη;
Ναι, αν αφορά μία και μόνο άρθρωση και η συμπτωματολογία αφορά ειδικότερα τον χόνδρο.
Τα σκευάσματα που κυκλοφορούν στην αγορά διακρίνονται σε καλύτερα και χειρότερα. Ισχύει αυτό;
Οι διαφορές πρακτικά ανάμεσα στα συνταγογραφούμενα σκευάσματα είναι το Μοριακό Βάρος(MW). Έχουμε λοιπόν, άλλα με MW=1800-2000 kDaltons, ενώ άλλα με MW = 2400-3600 kDaltons. Επίσης, διαφέρουν τόσο στην τεχνολογία παρασκευής, όσο και στο ιξώδες. Κανένα από αυτά δεν έχει το μοριακό βάρος του ανθρώπινου υγιούς αρθρικού υγρού που είναι 4000-7000 kDaltons. Σκεφθείτε ότι στην οστεοαρθρίτιδα, λόγω της γήρανσης, το ΜΒ του αρθρικού υγρού είναι μόλις 1000 kDaltons.
Δηλαδή αυτά με το μεγαλύτερο ΜΒ είναι καλύτερα;
Ναι, αν λάβουμε υπόψη τη δράση τους στην επούλωση του χόνδρου, από την άλλη όμως τα άλλα με το χαμηλότερο ΜΒ έχουν καλύτερη αναλγητική δράση στους υποδοχείς του πόνου που υπάρχουν στον αρθρικό υμένα. Ένα άλλο παράγοντα που δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε, είναι η επαναληψιμότητα των ενέσεων. Διαφορετικά συμμορφώνεται ο ασθενής με μία ένεση στους 9-12 μήνες και διαφορετικά ένας άλλος με 10 ενέσεις στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Ποιά σκευάσματα συνταγογραφούνται από τα Ασφαλιστικά Ταμεία;
Από αυτά με το χαμηλότερο ΜΒ, μέχρι πρότινος ίσχυε η συνταγογράφηση 5 ενέσεων ανά 6μηνο, ενώ τώρα ισχύει η συνταγογράφηση 2 ενέσεων ανά έτος!! Γεγονός που χαρακτηρίζεται τουλάχιστον ως ελλειπής θεραπεία με ιατρικούς όρους ενώ, από ηθικής απόψεως επαφίεται στη κρίση του αναγνώστη. Από τα άλλα σκευάσματα, με μεγαλύτερο ΜΒ κανένα δεν συνταγογραφείται!
Οι ενέσεις αυτές έχουν θέση στη ρευματοειδή αρθρίτιδα;
Επειδή η ΡΑ είναι ένα νόσημα με γενικότερη επέκταση, δεν μπορούν τέτοιες θεραπείες να έχουν αποτέλεσμα. Αντίθετα, εδώ έχουν θέση υποδόριες ενέσεις με anti-TNFa παράγοντες. Ο TNFa (Τumor Necrosis Factor) Παράγων Νέκρωσης των Όγκων, είναι υπεύθυνος γι αυτή τη νόσο παθογενετικά. Άρα η φαρμακευτική αναστολή του παράγοντα αυτού έχει θέση θεραπευτικά.
Οι ενέσεις κορτιζόνης (στεροειδή) στις αρθρώσεις έχουν αποτέλεσμα;
Σαν αντιφλεγμονώδης θεραπεία έχουν θέση, βέβαια μόνο προσωρινή, στην αντιμετώπιση της φλεγμονής του υμένα, από την άλλη όμως έχουν βλαπτική επίδραση στον αρθρικό χόνδρο και αυξάνουν τη πιθανότητα λοίμωξης τοπικά.